Στηρίζοντας τους νέους στα πρώτα τους βήματα

Το «ΘΑλΕΙΑ 2021‑2027» στηρίζει τους νέους μέσα από τρεις βασικές διαδρομές: ευκαιρίες εισόδου στην εργασία (ιδίως για ΝΕΕΤ 15‑29), εργαλεία για νεανική επιχειρηματικότητα/ψηφιακή μετάβαση των ΜμΕ, και κοινωνικές‑εκπαιδευτικές υπηρεσίες που μειώνουν καθημερινά εμπόδια συμμετοχής, όπως η προσχολική φροντίδα και οι δράσεις σχολικής ένταξης.​ Στόχος είναι οι νέοι στην Κύπρο να έχουν πρόσβαση σε δεξιότητες, εργασία, επιχειρηματικότητα και αξιοπρεπείς υπηρεσίες, με παρεμβάσεις που συνδέουν την εκπαίδευση με την αγορά, μειώνουν τα εμπόδια συμμετοχής και ανοίγουν δρόμους αυτονομίας.

Τι υλοποιείται τώρα

Αυτή τη στιγμή υλοποιούνται σημαντικές παρεμβάσεις που στηρίζουν τους νέους ως νέους εργαζόμενους και επιχειρηματίες, μαθητές αλλά και γονείς:

• Ψηφιακός μετασχηματισμός ΜμΕ: Οι προσκλήσεις για e‑commerce, ERP/CRM και cloud είχαν πολύ υψηλή ζήτηση. Η 1η (2022) απορρόφησε €10 εκατ. εντός ημέρας και η 3η (Μάιος 2025) δέσμευσε €14 εκατ. ως την προθεσμία. Αυτό δείχνει γρήγορη υλοποίηση ψηφιακών επενδύσεων, που συνήθως δημιουργούν junior ρόλους για νέους σε μικρές επιχειρήσεις​

• ΔΡΑ.Σ.Ε.+ στα σχολεία: Το 2024‑25 εφαρμόζεται σε 178 σχολικές μονάδες, με περίπου 30.000 μαθητές (~27%). Περιλαμβάνει ενισχυτική διδασκαλία και ψυχοκοινωνική στήριξη, για να περιοριστούν μαθησιακά κενά που λειτουργούν ως εμπόδιο αργότερα στην απασχόληση.​

• Προσχολική φροντίδα: Επιδοτήσεις διδάκτρων/σίτισης για παιδιά έως 4‑4,5 ετών είναι ενεργές. Το 2025 εγκρίθηκε νέο πακέτο περίπου €22 εκατ. με εκτιμώμενους 25.000 ωφελούμενους, ενώ από το 2023 λειτουργεί πλατφόρμα με εκατοντάδες πιστοποιημένους παρόχους. Αυτό διευκολύνει την επιστροφή νέων γονέων στην εργασία.​

  
  

Τα παραπάνω είναι πράγματα που ήδη «τρέχουν» και έχουν απτό αποτύπωμα σε συμμετοχή, κάλυψη και δαπάνες. Δεν αρκούν για να πούμε «πόσοι νέοι βρήκαν δουλειά», αλλά καταγράφουν ισχυρά σήματα ζήτησης και υποστήριξης σε κρίσιμες φάσεις ζωής.​

Τα πρώτα αποτελέσματα

Στο σκέλος «Μια πιο Ανταγωνιστική και Εξυπνότερη Ευρώπη», έχουν εγκριθεί πάνω από 900 έργα με συνολικό προϋπολογισμό περίπου €160 εκατ., που τροφοδοτούν ζήτηση για νέες θέσεις και δεξιότητες σε όλη την αλυσίδα της μικρής επιχειρηματικότητας. Μόνο ο κύκλος της Ψηφιακής Αναβάθμισης έκλεισε εντός ημερών σε κάθε πρόσκληση, ένδειξη δυναμικής αλλά και υπαρκτής ανάγκης αναβάθμισης, όπου οι νέοι μπαίνουν μπροστά σε ρόλους υλοποίησης. Το σχέδιο «Ενίσχυση Νέας Επιχειρηματικότητας» συγκράτησε σημαντικό ενδιαφέρον με ανώτατες ενισχύσεις που κάνουν εφικτό το πρώτο βήμα χωρίς υπερχρέωση, ειδικά για ηλικίες 18‑29.​

Στις κοινωνικές παρεμβάσεις, η ενίσχυση δομών φροντίδας για βρέφη/νήπια και οι δράσεις ένταξης στα σχολεία έχουν άμεσο αντίκτυπο στη συμμετοχή των νέων γονιών και στη μείωση των μαθησιακών κενών που γίνονται εμπόδια στην απασχόληση αργότερα. Σημαντικό: οι εργοδότες δηλώνουν ότι τα σχέδια κατάρτισης είναι πιο χρήσιμα όταν «κουμπώνουν» με ανοιχτές θέσεις και πραγματικές ανάγκες της επιχείρησης—εκεί όπου οι συνεργασίες με επιμελητήρια και δίκτυα επιχειρήσεων χρειάζεται να ενταθούν.​​

Μακροχρόνια στόχευση

Οι παραπάνω δράσεις φιλοδοξούν να δημιουργήσουν σταθερές και μακροχρόνιες αλλαγές που θα στηρίξουν τους νέους στην εργασία, την εκπαίδευση και την κοινωνική τους ζωή.

Πιο εύκολη εκκίνηση για τους νέους επιχειρηματίες: Μειώνεται το κόστος πρώτης εγκατάστασης και του βασικού εξοπλισμού, άρα μειώνεται το ρίσκο για το «ναι, ξεκινώ».​

Πιο «ορατές» πρώτες δουλειές για τους νέους εργαζόμενους: Τα σχήματα ψηφιακού μετασχηματισμού ανοίγουν ρόλους πρακτικής/entry‑level σε ΜμΕ, όπου οι νέοι αποκτούν εμπειρία με πραγματικά συστήματα και πελάτες.​

Πιο στοχευμένες δεξιότητες: Σύντομες, εφαρμοσμένες πιστοποιήσεις βοηθούν να γεφυρωθεί το κενό από το πτυχίο στην εργασία—ειδικά σε πράσινες/ψηφιακές ειδικότητες με αυξανόμενη ζήτηση.​

Λιγότερα «αόρατα εμπόδια»: Η φροντίδα παιδιών και η σχολική στήριξη αφαιρούν πρακτικά εμπόδια συμμετοχής, ιδίως για νέες γυναίκες και νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος.

Προφανώς το ΘΑλΕΙΑ δεν μπορεί να «λύσει» από μόνο του την ανεργία των νέων, ούτε να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα που απαιτούν θεσμικές και συνολικότερες παρεμβάσεις. Ωστόσο αυτό που κάνει είναι να μειώνει πρακτικά εμπόδια (προσχολική φροντίδα), να στηρίζει κρίσιμες μεταβάσεις (σχολείο → κατάρτιση/εργασία) και να επιταχύνει ψηφιακές επενδύσεις στις ΜμΕ όπου συνήθως ανοίγουν οι πρώτες θέσεις για αποφοίτους.

Μένει να δούμε στην πορεία πώς τα πραγματικά στοιχεία θα δικαιώσουν το σχεδιασμό των παρεμβάσεων. Αυτό θα μπορούσε να κριθεί μεταξύ άλλων από:

• τις καθαρές νέες θέσεις 18‑29 που συνδέονται αιτιωδώς με ψηφιακές προσκλήσεις ΜμΕ, ανά κλάδο και μέγεθος επιχείρησης.​

• τη ,εσοπρόθεσμη επίδραση του ΔΡΑ.Σ.Ε.+ σε σχολική διαρροή/δεξιότητες που «μεταφράζονται» σε καλύτερη απασχολησιμότητα.​

• την αύξηση συμμετοχής νέων γονέων στην αγορά εργασίας, με ποσοτικούς δείκτες διάρκειας και ποιότητας απασχόλησης.​